Porozmawiajmy o muzach i kobietach w sztuce
Na początku dziejów (a przynajmniej tak mówią) Zeus stworzył świat i zapytał innych bogów o to, czy nie zapomnieli o czymś ważnym? Zgodnie przyznali, że Zeus zapomniał stworzyć coś, co byłoby w stanie wyrazić całe piękno życia, i tak narodziło się Dziewięć Muz. Te bóstwa są boginiami, które zainspirowały wielu artystów.
Ale czy muzy urodziły się po to, by być cenione, czy jako obiekt męskich westchnień? I tu pojawia się trudność. Zakładamy fioletowe okulary feminizmu i ze zdziwieniem widzimy, jak pierwotne pojęcie muzy zupełnie zatraciło swoje znaczenie. Zastąpiła go postać pięknej kobiety, obiektu pożądania i platonicznej miłości artysty. Czyli to, co stało się kolejnym (tak, jeszcze jednym) sposobem na uprzedmiotowienie kobiet.
To, co mogło narodzić się jako wzniosła i czysta idea wywyższenia kobiet i postrzegania ich jako istot zasługujących na uznanie, adorację i szacunek, zostało z biegiem lat zniekształcone. Od kobiet kreatywnych do pasywnych. Od bóstw, po modele, które służą pracy artystów. Czy zatem muzy przyćmiły rolę kobiety-twórcy sztuki?
Muza i artysta
Interesujące jest to, że w mitologii greckiej to właśnie muzy były tymi, które potrafiły rozpoznać prawdziwych twórców. To one potrafiły docenić dobrą technikę i wartościowe prace artystów. To szczególne coś, iskrę, światło, innymi słowy, to, czego nie da się zbadać ludzkim okiem, albo to masz, albo tego nie masz.
W rzeczywistości historia mówi nam, że muzy dobrze wiedziały, że sztuka nie jest sztuką, jeśli nie jest wolna. To znaczy, że sztuka ucieka od artysty, jak gdyby raz uwieziona w klatce, otwierała się, by móc odlecieć na wolność. Bo nawet artyści nie byli godni przywłaszczania i powtarzania sztuki. Co za paradoks!
Porozmawiajmy o... inspiracji?
Na przełomie wieków kobiety były obecne w licznych dziełach sztuki. Od czasów prehistorii i starożytności możemy znaleźć kobiece ciało przedstawione w rzeźbach, obrazach i ceramice. Niewątpliwie koncepcja kobiecości była przedstawiana na niezliczone sposoby i uważana za jedno z najpotężniejszych źródeł inspiracji w historii.
Kiedy przyjrzymy się historii sztuki, znajdziemy wiele kobiet, które zostały uwiecznione na obrazach wielkich artystów, od Wenus Botticellego, po Monę Lisę Da Vinci czy Maję nagę Francisco Goya. Niewiele jest jednak nazwisk, które przychodzą na myśl, gdy chcemy wymienić kobietach artystki, którym udało się zdobyć uznanie jako twórczynie, bardzo niewiele w porównaniu z liczbą mężczyzn.
Mimo że kobiety i kobiecość dominują w sztuce i w jej reprezentacjach, wciąż przed nami długa droga do tego, by kobiety-twórczynie zyskały należne im uznanie. Widoczność dzieł tworzonych przez kobiety pomaga, krok po kroku, uczynić obecną scenę artystyczną bardziej sprawiedliwą i reprezentatywną dla naszego społeczeństwa. Podnieśmy głos w imię kobiet, które są kreatywne, inspirujące i które dzielą się swoją wizją z całym światem. Stańmy w ich obronie, w obronie prawdziwych muz.
Jeśli zainteresował Cię ten artykuł, sprawdź też:
Kiedy malarstwo uwiecznia miłość
Najpiękniejsze listy miłosne w historii
