5 zagranicznych feministek, które warto odkryć
Carla Lonzi, Clara Zetkin, Ellen Willis, bell hooks, Audre Lorde: te nazwiska niejednej z nas obiły się o uszy, ale pewnie nieliczni wiedzą, co dokładnie zawdzięczamy tym wybitnym feministkom. W adopte, korzystając z doskonałej okazji, jaką jest Międzynarodowy Dzień Kobiet, postanowiliśmy przybliżyć sylwetki 5 zagranicznych aktywistek i przyjrzeć się ich działaniom na rzecz praw kobiet.
Carla Lonzi (1931-1982)
Urodzona w 1931 roku we Florencji, Carla Lonzi, była włoską krytyczką sztuki i działaczką feministyczną. Najbardziej znana jest jako współzałożycielka Rivolta Femminile, włoskiego kolektywu feministycznego utworzonego w 1970 roku. Jej bojowość i twórczość otworzyły nową linię praktyki feministycznej i ujawniły patriarchalny wymiar produkcji i odbioru sztuki w powojennych Włoszech. W 1970 roku napisała kontrowersyjną książkę Let’s Spit on Hegel, w której wychodziła z radykalnego jak na ówczesne czasy założenia, że nabycie umiejętności myślenia poza granicami patriarchatu jest skuteczniejsze dla emancypacji kobiet niż uznanie równości płci. Lonzi zmarła 2 sierpnia 1982 roku, w Mediolanie mając 51 lat.
Clara Zetkin (1857-1933)
Clara Zetkin urodziła się w 1857 w Königshain-Wiederau w Niemczech. Była teoretyczką marksizmu, działaczką komunistyczną i obrończynią praw kobiet. To właśnie Zetkin, w 1910 roku, zaproponowała, aby 8 marca ustanowić Międzynarodowym Dniem Kobiet. Do 1917 roku działała w Socjaldemokratycznej Partii Niemiec, a w latach 1920-1933 zasiadała w Reichstagu, gdzie reprezentowała Komunistyczną Partię Niemiec (KPD). Aktywistka i parlamentarzystka opublikowała manifest I Want to Fight Wherever There is Life, w którym podkreślała, że najpierw należy pomyśleć o związku między feminizmem, antyrasizmem, pacyfizmem i walką klasową, a w drugiej kolejności rozważyć kwestie narodowe. W 1933 roku, kiedy Adolf Hitler doszedł do władzy, Zetkin wyemigrowała do Związku Radzieckiego, gdzie zmarła w tym samym roku krótko przed swoimi 76 urodzinami.
Ellen Willis (1941-2006)
Urodzona w Nowym Jorku w 1941 roku, Ellen Willis, była cenioną dziennikarką, feministką, krytyczką kultury i profesorką dziennikarstwa na Uniwersytecie Nowojorskim. Jej prace płynnie przenikały przez sferę polityki i religii, seksu, filmu, a nawet rock'n'rolla. Była pierwszą krytyczką muzyki popularnej w The New Yorker i regularnie pisała o muzyce dla takich magazynów jak Rolling Stone czy The Village Voice. Willis w latach 60 odegrała kluczową w ruchu kobiecym, zakładając Redstockings, bardzo wpływową grupę feministyczną. W latach 80 współtworzyła No More Nice Girls, teatr uliczny, który walczył o prawa aborcyjne. W esejach zebranych Sex i wolność Willis czytamy, że “o wolności seksualnej należy myśleć jako o niezbędnym elemencie w walce z męską dominacją”. Aktywistka zmarła z 2006 w Queens w Nowym Jorku w wieku 64 lat.
bell hooks (1952-2021)
Pisarka, działaczka społeczna, feministka trzeciej fali, profesor rezydujący w Berea College, Gloria Jean Watkins, lepiej znana pod pseudonimem bell hooks, urodziła się w 1952 roku Hopkinsville w stanie Kentucky. Wychowała się w segregowanej społeczności amerykańskiego Południa, co bezpośrednio wpłynęło na jej twórczość. Hooks badała zróżnicowane postrzeganie czarnoskórych pisarek oraz rozwój tożsamości feministycznych. Aktywistka zapisywała swoje nazwisko małymi literami zarówno po to, by uhonorować swoją prababkę oraz kobiece dziedzictwo czarnoskórych kobiet, jak i po to, aby skupić uwagę społeczeństwa na tym, co ma do przekazania, a nie na sobie. Rewolucyjna idea hooks zawierała się w założeniu, że należy włączyć mężczyzn do ruchu feministycznego. W jej przekonaniu kategorie społeczne takie jak rasa, płeć, tożsamość seksualna czy klasa są ze sobą powiązane, a ignorowanie ich wzajemnego przenikania się powoduje opresję wobec kobiet i zmienia doświadczenie życia jako kobieta w społeczeństwie. Feministka zmarła w 2021 roku, mając 69 lat.
Audre Lorde (1934–1992)
Audre Lorde, jak sama siebie określała "czarna, lesbijka, matka, wojowniczka, poetka”, przyszła na świat w 1934 roku w Nowym Jorku w rodzinie imigrantów z Grenady. Wychowała się na Manhattanie i tam uczęszczała do szkoły katolickiej. Zadebiutowała, będąc jeszcze w liceum, jej pierwszy wiersz ukazał się w magazynie Seventeen. Lorde poświęciła swoje życie na konfrontację z niesprawiedliwością społeczną, na walkę z rasizmem, seksizmem, klasizmem i homofobią. Wspierała prawa obywatelskie i ruchy czarnej kultury, a także opowiadała się za równością dla mniejszości LGBT+. “Twoje milczenie Cię nie ochroni” - pisała Lorde w The Transformation of Silence into Language and Action, co stanowiło jej życiowe motto. Przez większość życia zmagała się z rakiem piersi, a swoje doświadczenia z walką z chorobą opisała w The Cancer Journals. Autorka Sister Outsider zmarła w 1992 roku w St. Croix, pozostawiając swoją życiową partnerkę Glorię Joseph, również feministkę i działaczkę społeczną.
Jeśli zainteresował Cię ten artykuł, sprawdź też:
Czy bratnie dusze istnieją naprawdę?
